Aristos.pl
Strona główna  Galeria  Rekrutacja  Kontakt 11-12-2024 - Damazego i Waldemara    
 
 
Historia Polski - Średniowiecze– Słowianie i ich państwa we wczesnym średniowieczu - matura historia, kurs przygotowawczy, cd audio, MP3

Autor doktor habilitowany Michał Kopczyński

Wstępując na tron w 1333 roku Kazimierz Wielki stanął przed zadaniem zorganizowania Królestwa Polskiego praktycznie od nowa. Nie było już powrotu do rzeczywistości wczesnopiastowskiej sprzed 200 laty. Trzeba było budować państwo od początku z myślą o trwałym scaleniu licznych dzielnic. Gdyby zadanie to nie powiodło się, zjednoczone przez Łokietka królestwo podzieliłoby los takich efemerycznych tworów jak ziemie Henryków śląskich. Podobne procesy zachodziły w tym czasie nie tylko w Polsce. W Czechach przebudowywała państwo dynastia Luksemburgów, na Węgrzech podobne dzieło realizowali Andegawenowie. Od początku swych rządów przystąpił więc Kazimierz Wielki do budowy rady królewskiej, centralnych urzędów o charakterze ministerialnym, urzędów zarządu lokalnego oraz do systematyzacji prawa.

W radzie królewskiej stanowiącej ciało doradcze monarchy znaleźli się najwyżsi urzędnicy dzielnicowi. W czasach monarchii wczesnopiastowskiej nie istniały stałe urzędy terytorialne. Działali wprawdzie książęcy namiestnicy w poszczególnych prowincjach, ale nie byli to chyba urzędnicy stali. Dopiero w okresie rozbicia dzielnicowego w poszczególnych księstwach powstały całe hierarchie urzędnicze z wojewodami na czele. W nowej radzie królewskiej znaleźć się mieli właśnie wojewodowie i kasztelanowie. Ponieważ jednak funkcjonowanie rady królewskiej w czasach Kazimierza nie było sformalizowane, przeto kwestią otwartą było kto będzie miał na króla największy wpływ: możnowładztwo małopolskie czy wielkopolskie. Wielkopolanie stali na straconej pozycji. Wszak najbliższe otoczenie rezydującego w Krakowie króla stanowili ich małopolscy rywale. Nic dziwnego, że na tym właśnie tle powstała w Wielkopolsce opozycja.

W czasach kazimierzowskich powstały pierwsze ogólnopolskie urzędy o charakterze ministerialnym. W okresie wczesnopiastowskim trudno jeszcze o nich mówić, bowiem palatynowie byli bardziej urzędnikami książęcego dworu niż państwa. Warunkiem wykrystalizowania się urzędów państwowych rangi ministerialnej jest – choćby nieprecyzyjne - rozdzielenie osoby panującego i jego dworu od państwa. Zjawisko to miało miejsce właśnie w czasach kazimierzowskich. Początkowo, nie chcąc nikogo do siebie zrazić w świeżo zjednoczonym kraju, Władysław Łokietek korzystał z usług urzędników poszczególnych dzielnic. Obowiązki kanclerskie przy królu pełnił kanclerz tej ziemi, w której król przebywał. Nie było to jednak rozwiązanie na czas dłuższy, choćby z tego powodu, że stała rezydencja w Krakowie wysunęła kanclerza krakowskiego, zwanego z czasem dworskim, ponad innych kanclerzy ziemskich,. Aby nie zadrażniać stosunków z Wielkopolanami Kazimierz aż do schyłku swych rządów posługiwał się na tym urzędzie osobami spoza ziemi krakowskiej. Jednym z nich, od 1367 roku, był archidiakon gnieźnieński, kronikarz, Janko z Czarnkowa, który używał tytułu podkanclerzego. Kolejnym urzędem centralnym wykształconym w czasach Kazimierza Wielkiego było podskarbiostwo, sprawujące nadzór nad skarbem. Ponieważ jednak główną rolę w kontrolowaniu dóbr królewskich i poborze podatków odgrywali starostowie, przeto urząd podskarbiego nabrał znaczenia dopiero po śmierci króla. Trzecim urzędem centralnym powstałym w tym okresie było marszałkostwo, którego zadaniem była obsługa dworu królewskiego. Był więc marszałek następcą wczesnopiastowskiego palatyna. Dopiero później, w XV i XVI wieku, urząd ten stał się urzędem ministerialnym o najwyższym prestiżu.

 
Pełen wykład przygotowanie do matury Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego 1333-1370 znajdziesz w naszym sklepie na płycie cd audio lub MP3

Odsłuchaj plik mp3:


 
 
Kontakt e-mail Strona główna  Galeria  Rekrutacja  Dostawy  Płatności  Sklepu  Najstarsze Cywilizacje  Najstarsze cywilizacje starożytnej Grecji Kreta i Mykena  Świat greckich poleis  Starożytne Ateny  Podręczniki  Czerwony kapturek bajka  Księżniczka na ziarnku grochu bajka  Konwojenci  Ochrona stała w banku  Załoga interwencyjna w banku  Zagrożenia kryminalne  marketing bezpośredni  umiejętność komunikacji  Starożytna Sparta  Rzym narodziny imperium  Dzieje Greków w okresie klasycznym i hellenistycznym  Wierzenia starożytnych Greków  Kultura Starożytnej Grecji  Ustrój republiki rzymskiej  Następstwa Wielkich Podbojów   Cesarstwo Rzymskie   Kultura rzymska   Religia Rzymian i chrześcijanie   Kryzys i upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego   Słowianie i ich państwa we wczesnym średniowieczu   Bolesław Chrobry 992-1025   Kryzys monarchii wczesnopiastowskiej  Rządy Bolesława Szczodrego  Organizacja państwa wczesnopiastowskiego   Rządy Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego  Rozbicie dzielnicowe w opinii historyków  Ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego  Upadek zasady senioratu 1138-1180  Osłabienie władzy princepsa 1180-1232  Przewaga książąt śląskich 1232-1241  Masa atomowa  Podział związków nieorganicznych  Bitwa pod Grunwaldem  Pogłębienie się rozbicia dzielnicowego 1241-1290  Zjednoczenie ziem polskich przez Władysława Łokietka 1288-1320  Kolonizacja wiejska na prawie niemieckim  Kolonizacja miejska  Przemiany społeczne w okresie rozbicia dzielnicowego  Zakon Krzyżacki na ziemiach polskich do pokoju kaliskiego  Polityka zagraniczna Polski 1320-1370  Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego 1333-1370  Rządy Andegawenów i kwestia następstwa 1370-1385  O polską koronę, 1382-1385  Litwa przed 1385 rokiem – ostatnie imperium pogańskie w Europie  Unia polsko-litewska i wojna z Krzyżakami: od Krewy do Horodła  Wojny z Zakonem, następstwo tronu i sprawy polsko-litewskie  Konfliktu z Zakonem ciąg dalszy: od wojny trzynastoletniej  Polityka dynastyczna Jagiellonów 1440-1515  Problemy wschodni, czyli stosunki z Moskwą 1380-1514  Przywileje szlacheckie 1355-1496  Mieszczanie i chłopi w Polsce późnego średniowiecza  Charakterystyka związków organicznych  Podział związków organicznych  Alkany  Cykloalkany  Alkeny  Polieny  Alkiny  Areny  Film szkoleniowy Inkaso taktyka i szkolenie  szczepienia  Kontakt