Historia Polski - Średniowiecze – Polityka dynastyczna Jagiellonów 1440-1515 - matura historia, kurs przygotowawczy, cd audio, MP3

Autor doktor habilitowany Michał Kopczyński

Wraz ze śmiercią Ludwika Węgierskiego rozpadła się budowana przez niego wielka dynastyczna struktura sięgająca od Adriatyku i Morza Śródziemnego na południu niemal po Bałtyk na północy. Dziedziczkami Ludwika były dwie córki. Losy Jadwigi znamy. Starsza Maria wyszła za mąż za Zygmunta Luksemburskiego. Tym samym większa część spadku po Ludwiku dostała się – choć nie bez trudności - w ręce Zygmunta. W 1387 roku został on królem Węgier, w roku 1410 - Niemiec. Używał tytułu cesarskiego, choć koronację odbył dopiero w 1433 roku. W 1419 roku zmarł nagle jego brat Wacław, król Czech. W ten sposób na głowie Zygmunta powinna zajaśnieć kolejna korona. Rzecz jednak w tym, że Wacław zmarł w najmniej odpowiedniej chwili. Właśnie wówczas, 4 lata po spaleniu na soborze w Konstancji Jana Husa, doszło w Pradze do rozruchów na tle społecznym i religijnym. Na wieść o śmierci króla Wacława i nieuchronnym wstąpieniu na tron czeski Zygmunta,  a więc człowieka który wysłał Husa na stos i to mimo wydanego mu wcześniej listu żelaznego, dotychczasowe wrzenie zamieniło się w wieloletni konflikt zbrojny, zwany wojnami husyckimi. Niechętni Zygmuntowi Czesi rozglądali się za konkurencyjnym kandydatem do tronu. W 1420 roku zaproponowano koronę czeską Jagielle. Ten jednak nie zdecydował się na nią. Za bardzo zależało mu na poprawnych stosunkach z Zygmuntem, w końcu królem Niemiec. Za bardzo zależało Jagielle na zdobytej podczas soboru w Konstancji, dobrej reputacji Polski i Litwy w Europie. Czesi zaoferowali wówczas koronę czeską Witoldowi, ale ten miał przed sobą znacznie ambitniejsze zadania na wschodzie. W 1434 roku doszło do zwycięskiej dla umiarkowanych husytów bitwy pod Lipanami. Pobiwszy radykałów, umiarkowani husyci, czyli kalikstyni, zawarli z Zygmuntem kompromis. Kompaktaty praskie z 1436 roku dawały autonomię kościołowi husyckiemu i pozwalały na przyjmowanie komunii pod dwiema postaciami. Po 16 latach wojen, Zygmunt Luksemburski zasiadł na tronie czeskim. Pod jego berłem znalazły się rozległe, ale nie mające wiele ze sobą wspólnego, terytoria.

Nie na długo jednak. W 1437 roku sędziwy Zygmunt zmarł nie pozostawiając syna. Jego następcą był zięć Albrecht Habsburg. W Czechach doszło do podwójnej elekcji. Część panów gotowa była akceptować Albrechta. Drobniejsza szlachta stanowiąca trzon armii husyckiej oraz miasta wolały dziesięcioletniego Kazimierza Jagiellończyka. Jak już wiemy, przeciw kandydowaniu na tron czeski opowiadał się faktycznie rządzący Polską Zbigniew Oleśnicki. Nie powiodła się też źle przygotowana wyprawa polska na Śląsk w 1438 roku. Rozbicie pod Grotnikami konfederacji Spytka z Melsztyna w 1439 roku ostatecznie pogrzebało stronnictwo opowiadające się za walką o czeską koronę dla Jagiellonów.

Pełen wykład przygotowanie do matury Polityka dynastyczna Jagiellonów 1440-1515 znajdziesz w naszym sklepie na płycie cd audio lub MP3

Odsłuchaj plik mp3: