|
|
|
Historia Starożytna, Antyczna Grecja, Kultura Starożytnej Grecji, matura historia, kurs przygotowawczy.
Autor Profesor Ryszard Kulesza
Szczególnie miejsce w dorobku starożytnej Grecji zajmują rozważania filozoficzne. Jak wcześniej wspomniano stanowiące osnowę greckich wierzeń, mity udzielały odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące bogów i ludzi. Wyjaśniały pochodzenie i naturę bogów, opowiadały o czynach herosów, początkach miast, różnych obyczajów i instytucji. Składały się na wyobrażenia Greków o świecie. W VI wieku p.n.e. również poza religią zaczęto szukać odpowiedzi na pytania dotyczące początków świata i dziejących się w nim zjawisk. Przejście od myślenia religijnego do myślenia racjonalnego dokonało się za sprawą filozofów działających w Jonii, stąd nazwa filozofia jońska. Samo słowo filozofia ma rodowód grecki i oznacza umiłowanie mądrości (greckie sofija –mądrość i filija – miłość, przyjaźń). Filozofowie dążyli do zgłębiania istoty bytu, a także praw rządzących światem, przyrodą, życiem ludzkim. Jednym z najwybitniejszych spośród tych pierwszych filozofów był Tales z Miletu, o którym wiele wieków później jeden z pisarzy starożytnych napisał tak:
„Tales uczył, że początkiem wszechrzeczy jest woda, że świat ma duszę i jest pełen demonów. Tales nie miał nauczyciela, jeśli nie brać pod uwagę tego, że kiedy przybył do Egiptu korzystał z nauk tamtejszych kapłanów. Tales obliczył wysokość piramid, mierząc ich cień w chwili, gdy cień ciała ludzkiego ma długość jego wysokości. Opowiadają także, że kiedy prowadzony przez starą służącą wyszedł z domu, aby obserwować gwiazdy wpadł do dołu i uskarżał się na to, staruszka odparła: „Ty Talesie nie mogąc dostrzec tego, co jest pod nogami chciałbyś poznać to, co jest na niebie”. Tales mawiał także, że śmierć niczym nie różni się od życia. Dlaczego więc, powiedział ktoś, nie umierasz? Właśnie dlatego, że śmierć się nie różni od życia”.
Tales za podstawowy pierwiastek uznał wodę. Inni filozofowie jońscyuważali, że jest nim powietrze, ogień, jakieś bardziej złożone elementy. Przełom dokonany przez filozofów jońskich zawiera się nie tyle w treści udzielanych odpowiedzi, co w samym postawieniu pytania i sposobie dochodzenia do wyjaśnienia problemu bez odwoływania się do mitów. Warto pamiętać, że filozofia grecka nigdy nie była jednak wymierzona przeciwko religii, o czym należy pamiętać. Filozofowie ani sami nie byli na ogół ateistami, ani swą nauką nie godzili w tradycyjną religię. Skupienie religii na kulcie pozostawiało wyobrażenie o bogach indywidualnej wrażliwości. Filozofowie dążyli do zgłębienia istoty bytu, a także ogólnych praw rządzących światem, przyrodą, a także życiem ludzkim. W zakres filozofii włączali różne dziedziny nauki: fizykę, matematykę, astronomię. Szczególnie bujny rozkwit filozofii greckiej przypada na okres klasyczny, to jest na V-IV wiek przed naszą erą. W drugiej połowie V wieku działali sofiści, nauczyciele mądrości, jak sami siebie nazywali. Za cel stawiali sobie przygotowanie człowieka do działalności publicznej, przekazywali niezbędną do tego wiedzę z różnych dziedzin życia ucząc, jak ją skutecznie wykorzystywać. Kształcili sprawnych mówców, którzy nie dbając o stronę moralną sprawy potrafili ją ukazać w korzystnym dla siebie świetle. Głosili relatywizm prawdy, uznając za Protagorasem, że człowiek jest miarą wszechrzeczy.
Pełen wykład matura historia Kultura Starożytnej Grecji znajdziesz w naszym sklepie na cd audio lub MP3.
|
|
|