Aristos.pl
Strona główna  Galeria  Rekrutacja  Kontakt 19-03-2024 - Józefa i Bogdana    
 
 
Historia Polski - Średniowiecze – Konfliktu z Zakonem ciąg dalszy: od wojny trzynastoletniej do hołdu pruskiego, 1454-1525 - matura historia, kurs przygotowawczy, cd audio, MP3

Autor doktor habilitowany Michał Kopczyński

Klęski jakie spadły na Zakon w początku XV wieku wywołały wrzenie w łonie samych Krzyżaków, gdzie coraz częściej kwestionowano decyzje wielkiego mistrza. Apogeum tej tendencji stanowiło usunięcie z urzędu wielkiego mistrza Henryka von Plauen, człowieka który uratował Zakon w 1411 roku, ale opowiadał się za wojną z Polską. Obniżeniu uległa dyscyplina wewnątrz zakonu. Piętnowali to biskupi i duchowni związani z Zakonem. Wielki mistrz Ludwik von Erlichshuasen w 1442 czuł się w obowiązku wydać nowe przepisy uzupełniające regułę zakonną, ale ich oddziaływanie okazało się mizerne. W sportowy sposób skomentował stan moralny Zakonu wytrawny znawca jego dziejów, Karol Górski: „Krzyżacy skakali pod porzeczką ustawioną wysoko przez nakazy zakonnej reguły”.

Znacznie niebezpieczniejsze od wad moralnych braci zakonnych okazało się dla państwa zakonnego niezadowolenie i emancypacja polityczna poddanych. W państwie krzyżackim poddani – bez względu na pochodzenie etniczne – nie mieli wpływu na rządzenie państwem. Cała władza, jak i sądownictwo spoczywało w rękach urzędników Zakonu, których rekrutowano wyłącznie w Niemczech. Krajowcy nie byli w stanie wejść do Zakonu od wewnątrz. Historia Konrada Wallenroda jest oczywistym zmyśleniem, pisanym zresztą z myślą o realiach Polski początku XIX wieku. Zakon to dla Mickiewicza po prostu symbol Rosji. Faktem jednak pozostaje, że Mickiewicz nie wybrał swej ofiary zupełnie w ciemno. Rządzący Zakonem w latach 1391-1393 Konrad jest odmalowywany w sposób niepochlebny w krzyżackich kronikach pisanych przez duchownych krzyżackich kronikach, bowiem na jego rządy przypadło nasilenie konfliktu pomiędzy duchowieństwem a rycerstwem odmawiającym mu udziału w rządach Zakonem.

Najważniejszym postulatem poddanych była likwidacja monopolu sądowniczego Zakonu. Trzeba przyznać, że prawnicy zakonni byli sumienni. Oni to właśnie spisali prawo chełmińskie oraz prawo polskie. Bez stworzonej u schyłku XIII wieku „Księgi elbląskiej” niewiele byśmy wiedzieli na jego temat. Spisali też prawnicy zakonni zasady prawa zwyczajowego Prusów. Krzyżaccy sędziowie mieli więc do dyspozycji zwody praw, odpowiedniki dzisiejszych kodeksów i mogli wedle nich wymierzać sprawiedliwość. Rzecz jednak w tym, że owe wyroki były jawnie tendencyjne, często faworyzujące Zakon ze stratą dla poddanych. Wszelkie próby uzyskania wpływu na sądownictwo odparowywano argumentem, że Zakon jest instytucją kościelną i jako taka posiada zwierzchność sądową nad ludnością zamieszkującą kraj. W miarę upadku moralności w szeregach Zakonu, urzędnicy coraz częściej traktowali urzędy wyłącznie jako źródło zysku. Wyroki bywały tak krzycząco niesprawiedliwe, iż pokrzywdzeni chcieli apelować do wielkiego mistrza lub nawet do Rzymu. Kończyło się to często tragicznie. W sporządzonej w 1453 roku skardze na Zakon skierowanej do sądu cesarskiego pisano: „Również wiele razy i często się zdarzało, że się ludzie skarżyli przed dostojnikami i urzędnikami Zakonu na bezprawia, które ich spotkały; a gdy niezadowoleni z ich wyroków, odwoływali się do wielkiego mistrza, bywali wrzucani do wieży i nie mogli dojść do wykonania apelacji”. Ale i dotarcie do wielkiego mistrza nie było gwarancją sprawiedliwości. Oto jeden z licznych przykładów przywołanych w cytowanej skardze: „Także wielki mistrz Paweł Russdorf zabrał majątek, zwany Żelisławki, własność pewnego zacnego męża rycerskiego, imieniem Łazarz, który po sobie pozostawił dziewczątko. Tę majętność dał wielki mistrz swojemu cześnikowi, a dziewczęciu nic z niej nie zostało”. W tym wypadku – bardzo zresztą typowym - zignorowano prawo potomstwa do dziedziczenia nieruchomości w przypadku gdy zmarły pozostawił tylko córki. Prawo chełmińskie, które obowiązywało w większej części państwa krzyżackiego zezwalało na dziedziczenie nieruchomości przez kobiety. Tymczasem po roku 1410 coraz częściej Zakon nadawał ziemię na tak zwanym prawie magdeburskim prostym, znacznie mniej korzystnym dla właścicieli nie tylko ze względu na wykluczenie kobiet od dziedziczenia, ale także konieczność opłacania corocznego czynszu na rzecz Zakonu. Był to wynik kryzysu, jaki dotknął skarb krzyżacki. Zakon usiłował więc przenieść jak największą liczbę dóbr rycerski na prawo magdeburskie przeciw czemu protestowało rycerstwo

Pełen wykład przygotowanie do matury Konfliktu z Zakonem ciąg dalszy: od wojny trzynastoletniej do hołdu pruskiego, 1454-1525 znajdziesz w naszym sklepie na płycie cd audio lub MP3

Odsłuchaj plik mp3:


 
 
Kontakt e-mail Strona główna  Galeria  Rekrutacja  Dostawy  Płatności  Sklepu  Najstarsze Cywilizacje  Najstarsze cywilizacje starożytnej Grecji Kreta i Mykena  Świat greckich poleis  Starożytne Ateny  Podręczniki  Czerwony kapturek bajka  Księżniczka na ziarnku grochu bajka  Konwojenci  Ochrona stała w banku  Załoga interwencyjna w banku  Zagrożenia kryminalne  marketing bezpośredni  umiejętność komunikacji  Starożytna Sparta  Rzym narodziny imperium  Dzieje Greków w okresie klasycznym i hellenistycznym  Wierzenia starożytnych Greków  Kultura Starożytnej Grecji  Ustrój republiki rzymskiej  Następstwa Wielkich Podbojów   Cesarstwo Rzymskie   Kultura rzymska   Religia Rzymian i chrześcijanie   Kryzys i upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego   Słowianie i ich państwa we wczesnym średniowieczu   Bolesław Chrobry 992-1025   Kryzys monarchii wczesnopiastowskiej  Rządy Bolesława Szczodrego  Organizacja państwa wczesnopiastowskiego   Rządy Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego  Rozbicie dzielnicowe w opinii historyków  Ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego  Upadek zasady senioratu 1138-1180  Osłabienie władzy princepsa 1180-1232  Przewaga książąt śląskich 1232-1241  Masa atomowa  Podział związków nieorganicznych  Bitwa pod Grunwaldem  Pogłębienie się rozbicia dzielnicowego 1241-1290  Zjednoczenie ziem polskich przez Władysława Łokietka 1288-1320  Kolonizacja wiejska na prawie niemieckim  Kolonizacja miejska  Przemiany społeczne w okresie rozbicia dzielnicowego  Zakon Krzyżacki na ziemiach polskich do pokoju kaliskiego  Polityka zagraniczna Polski 1320-1370  Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego 1333-1370  Rządy Andegawenów i kwestia następstwa 1370-1385  O polską koronę, 1382-1385  Litwa przed 1385 rokiem – ostatnie imperium pogańskie w Europie  Unia polsko-litewska i wojna z Krzyżakami: od Krewy do Horodła  Wojny z Zakonem, następstwo tronu i sprawy polsko-litewskie  Konfliktu z Zakonem ciąg dalszy: od wojny trzynastoletniej  Polityka dynastyczna Jagiellonów 1440-1515  Problemy wschodni, czyli stosunki z Moskwą 1380-1514  Przywileje szlacheckie 1355-1496  Mieszczanie i chłopi w Polsce późnego średniowiecza  Charakterystyka związków organicznych  Podział związków organicznych  Alkany  Cykloalkany  Alkeny  Polieny  Alkiny  Areny  Film szkoleniowy Inkaso taktyka i szkolenie  szczepienia  Kontakt